του Νίκου Ροδιτάκη
Η βιολογική γεωργία στηρίζεται σε μεγάλο ποσοστό > 90% στη βιολογική φυτοπροστασία. Η επιτυχία αυτού του τομέα αποτελεί προϋπόθεση για την εφαρμογή και των άλλων παραμέτρων όπως είναι η λίπανση, η ανακύκλωση υπολειμμάτων, καλλιέργεια εδάφους-ενίσχυση εδαφοπανίδας κλπ.
Μέχρι σήμερα η επικρατούσα τεχνική στη βιολογική φυτοπροστασία ειναι η εισαγωγή εξειδικευμένων φυσικών εχθρών για κάθε πρόβλημα που εχουν ηδη τεχνιτά πολλαπλασιαστεί και εκτραφεί σε ελεγχόμενες συνθήκες στις βιολογικές βιομηχανίες. Αυτή η διαδικασία εκτός του οτι δημιουργεί κάποιες δυσκολίες έγκαιρης εφαρμογής εχει επίσης προβλήματα που αφορούν τη προσαρμογή τους και τη βιολογική τους δράση. Πρέπει να επισημάνομε εδώ το κίνδυνο εισαγωγής φυσικών εχθρών από άλλη βιογεωγραφική ζώνη με κίνδυνο οι ίδιοι να αποτελέσουν ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα.
Εναλλακτική λύση ειναι η στρατηγική ενίσχυσης των φυσικών εχθρών σε ενα οικοσύστημα με τη διατήρηση των ξενιστών τους και της αφθονίας τροφής. Αλλωστε οι ζωϊκοί εχθροί των καλλιεργούμενων φυτών προέκυψαν από την εντατικοποίηση της καλλιέργειας και τη μονοκαλλιέργεια. Δόθηκε ετσι η δυνατότητα σε ορισμένα άτομα της άγριας πανίδας να πολλαπλασιαστούν ανεξέλεγχτα επειδή εμείς πολλαπλασιάσαμε φυτά που προτιμούν σε μεγάλη έκταση και καταστρέψαμε λόγω άγνοιας άλλα που ευνοούσαν τους φυσικούς τους εχθρούς. Υπήρξε με άλλα λόγια μια “ανωμαλία” στη φύση, μια καταστροφή της βιολογικής ισσοροπίας εν αγνοία μας που οδήγησε την σύγχρονη μορφή της γεωργίας αλλά δεν φροντίσαμε να αποκαταστήσομε τη διαταραχή στο οικοσύστημα ακόμη και σήμερα. Ετσι έχομε ενα φαύλο κύκλο με τη χρήση των αγροχημικών με όλες τις συνέπειες που βιώσαμε και βιώνομε.
Μπορούμε να το πετύχομε αυτό και πώς? Δέκα χρόνια μελέτης της άγριας χλωρίδας αλλά και ορισμένων καλλιεργούμενων φυτών σε σχέση με τις δυνατότες τους φιλοξενίας και πολλαπλασιασμού γενικών αρπακτικών ετερπτέρων στη Κρήτη έδειξε οτι αυτό μπορεί να το πετύχομε. Υπάρχουν τέτοια επιτυχημένα παραδείγματα εφαρμογών διεθνώς αλλά χρειάζεται μια επίπονη μελέτη πριν καταλήξομε στις εφαρμογές σε ενα οικοσύστημα. Επιλέξαμε τα γενικά αρπακτικά γιατί είναι πολυφάγα και δεν απομακρύνονται εύκολα από τη καλλιέργεια. Η στρατηγική αυτή εχει το πλεονέκτημα οτι πολλαπλασιάζει τους ιθαγενείς φυσικούς εχθρούς διατηρώντας το γενετικό τους δυναμικό. Ετσι έχουν προσαρμοστικότητα στις τοπικές συνθήκες και υψηλή βιολογική δράση ικανή για το καλλίτερο αποτέλεσμα.
Ποιά φυτά μπορεί να χρησιμοποιήσομε?
Ι. Καλλιεργούμενα
 φλασκιά
3. Rosa micrantha κ. αγρια τριανταφυλλιά
4. Jasminum frutescens κ. γιασεμί
5.Rosmarinus officinalis κ. δενδρολίβανο
6. Solanum tuberosum κ. πατάτα
7.Solanum lycopersicum κ. ντοματιά
8. Zea mays κ. καλαμπόκι
ΙΙ. Φυτά άγριας χλωρίδας
1. Echium angustifolium και E. plantagineum.  Φιλοξενεί και πολλαπλασιάζει τα γενικά αρπακτικά Orius
2. Satureja thymbra κ. θρούμπα η θρουμπί. Φιλοξενεί και πολλαπλασιάζει τα γενικά αρπακτικά Orius και πολλούς επικονιαστές Βombus sp και Αpis sp
3. Vitex agnum-castus κ. λυγαριά.  Φιλοξενεί τους επικονιαστές Bombus terrestris, Apis melifera και φιλοξενεί και πολλαπλασιάζει τα γενικά αρπακτικά Orius
4.Thymaelea hirsuta κ. φινοκαλιά.  Φιλοξενεί και πολλαπλασιάζει τα γενικά αρπακτικά Orius αλλά και άλλα αρπακτικά κοκκοειδών Coccinelidae
5. Ceratonia siliqua κ. χαρουπιά . Φιλοξενεί και πολλαπλασιάζει ενδοπαράσιτα των προνυμφών του δάκου της ελιάς
6. Solanum nigrum κ. αγριοντοματιά η στύφνος. Φιλοξενεί και πολλαπλασιάζει αρπακτικά του γένους Macrolophus pygmaeus, Nesidiocoris tenuis και παρασιτοειδή αφίδων των γενών Aphidius , Praon etc
7. Sonchus oleraceus κ. τσόχος Φιλοξενεί και πολλαπλασιάζει αρπακτικά Macrolophus sp, Nesidiocoris tenuis και παρασιτοειδή αφίδων των γενών Aphidius, Praon etc,
8. Ditrichia viscosa  κ. ακονιζά. Φιλοξενεί και πολλαπλασιάζει αρπακτικά Macrolophus sp, Nesidiocoris και παρασιτοειδή αφίδων.
9. Daucus carota maxima  κ. αγριο καρότα η σταφυλίνακας. Φιλοξενεί και πολλαπλασιάζει γενικά αρπακτικά Orius, Crysoperla
10. Phacelia tanacetifolia κ. φακελωτή. Φιλοξενεί τα αρπακτικά αφίδων Syrphus
Τα παραπάνω φυτά μπορεί να φυτευτούν τεχνιτά είτε στο κήπο ( σε γλάστρα κλπ) ειτε να στο αγρόκτημα είτε σε κηποτεχνία. δείτε ενα δείγμα κηποτεχνίας στο Ξενοδοχείο Candia Maris στο Ηράκλειο
 Η Satureja thymbra κ. θρουμπί είναι γνωστό για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες. Εδώ ενσωματωμένο στην αρχιτεκτονική κήπου παίζει και ενα άλλο σπουδαίο ρόλο που αφορά το βιολογικό έλεγχο βλαβερών εντόμων του κήπου μας π.χ. θρίπες, μελίγκρες, τετρανυχοι κλπ. γιατί αποτελεί φυσικό εκτροφείο των γενικών αρπακτικών Orius laevigatus. Εκτός από αυτή τη λειτουργία έλκει πολλά έντομα επικονιαστές . Το θρουμπί μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε γλάστρες για το κήπο λαχανικών η σε βιολογικά θερμοκήπια.
Το ιδιο ισχύει και για τη λυγαριά, τη φλασκιά, το γλυκοκαλάμποκο σε μικτή καλλιέργεια σε βιολογικά αγροκτήματα κλπ. |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου